5 วิธี ฝึกให้ลูกมีความฉลาดทางอารมณ์
12 มกราคม 20215 วิธี ฝึกให้ลูกมีความฉลาดทางอารมณ์ จากข่าวความรุนแรงที่มีให้เห็นในหน้าสื่อไม่เว้นแต่ละวัน คงจะพอบอกได้ว่าปัจจุบันคนเราขาดทักษะการควบคุมอารมณ์อย่างมาก ทำให้แสดงพฤติกรรมที่เป็นอันตรายต่อตนเองและคนรอบข้างไม่ว่าจะด้วยความตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตาม ดังนั้นหากไม่อยากให้ลูกของคุณเป็นหนึ่งในผู้ก่อความรุนแรง จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องสอนให้ลูกมีความฉลาดทางอารมณ์
ความฉลาดทางอารมณ์ คืออะไร?
ความฉลาดทางอารมณ์ หรือ EQ (Emotional Quotient) หมายถึง ความสามารถในการทำความเข้าใจ และรู้จักอารมณ์ความรู้สึกของตนเอง และผู้อื่น ทำให้สามารถยืดหยุ่น ปรับตัวอยู่ร่วมกับคนในสังคมได้อย่างเหมาะสมและมีความสุข
มีหลายงานวิจัยที่แสดงให้เห็นว่า EQ มีความสัมพันธ์กับความสำเร็จในชีวิตของคน ๆ หนึ่ง เพราะการมีความฉลาดทางอารมณ์จะช่วยให้เราสามารถใช้ความสามารถทางสติปัญญาได้เต็มที่ ทำให้สามารถจัดการกับปัญหาชีวิตได้มากกว่าจึงเป็นที่มาของความสำเร็จ ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่จึงจำเป็นที่จะต้องฝึกให้ลูกมีความฉลาดทางอารมณ์ตั้งแต่ลูกยังเด็ก
5 วิธี ฝึกให้ลูกมีความฉลาดทางอารมณ์ ได้อย่างไร
- หมั่นถามลูกอยู่เสมอว่า “หนูรู้สึกอย่างไร?” “หนูกำลังคิดอะไรอยู่?”
คำถามปลายเปิดทั้งสองคำถามนี้จะส่งเสริมให้ลูกได้สังเกตอารมณ์ และความรู้สึกนึกคิดของตัวเอง ซึ่งจะทำให้ลูกได้เข้าใจตัวเองมากขึ้น และสามารถแยกแยะระหว่างความคิด และอารมณ์ออกจากกัน เพราะหลายครั้งเมื่อเราไม่สามารถแยกสองสิ่งนี้ออกจากกันได้ จะทำให้เกิดความรู้สึกสับสน วุ่นวาย ไร้ทางออก จนเกิดเป็นโรควิตกกังวลหรือโรคเครียดตามมาได้
- ชี้ชวนให้ลูกรู้จักวิเคราะห์อารมณ์คนอื่น
ฝึกให้ลูกอ่านความรู้สึกของคนอื่น ด้วยคำถามว่า “หนูคิดว่า…รู้สึกอย่างไร?” อาจใช้เรื่องราวที่เกิดขึ้นจริงในชีวิตประจำวัน หรือจากการดูหนัง ดูการ์ตูน เพื่อให้เด็กได้สังเกต และรับรู้อารมณ์ความรู้สึกของคนรอบข้าง ซึ่งจะช่วยทำให้มีทักษะสังคมและการปรับตัว แสดงออกทางอารมณ์ได้ดีขึ้น
- สอนให้ลูกรู้ว่าอารมณ์เป็นเรื่องธรรมชาติ
เรื่องธรรมชาติ คือเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้โดยไม่สามารถควบคุมได้ อารมณ์ก็เป็นหนึ่งในเรื่องธรรมชาติ เพราะเราไม่สามารถห้ามให้เกิดอารมณ์ต่าง ๆ ได้ แต่สำคัญอยู่ที่การแสดงออกแบบไหนจึงจะเหมาะสม ดังนั้น โกรธก็ไม่ได้แปลว่าโง่ โมโหก็ไม่ได้แปลว่าบ้า ดีใจก็ไม่ใช่เรื่องผิด
- เปิดใจ และไม่ตัดสิน
บ่อยครั้งที่เมื่อลูกมีอารมณ์ทางลบ พ่อแม่มักจะบอกว่า “โกรธแล้วไม่น่ารักเลย” “ทำไมเป็นเด็กหงุดหงิดแบบนี้ นิสัยไม่ดีเลย” ฯลฯ ซึ่งถือเป็นการสอนเรื่องอารมณ์แบบผิด ๆ ทำให้ลูกไม่กล้าบอกอารมณ์ที่แท้จริงของตัวเอง และกลายเป็นความคุกรุ่นอยู่ภายใน จนเกิดเป็นอาการดื้อต่อต้าน พ่อแม่จึงไม่ควรควบคุมหรือตัดสินว่าอารมณ์ไหนถูกหรือผิด เพราะทุกอารมณ์มีประโยชน์ที่ซ่อนอยู่เสมอ
- ฝึกทักษะการแสดงอารมณ์
เมื่อเกิดอารมณ์ทางลบ เช่น โกรธ เกลียด ไม่พอใจ เสียใจ ผิดหวัง ฯลฯ พ่อแม่ควรเปลี่ยนจากการบอกให้ลูกปฏิเสธอารมณ์เหล่านี้ เป็นการยอมรับและเรียนรู้การแสดงออกอย่างเหมาะสม โดยมีเงื่อนไขว่าการแสดงอารมณ์ออกมานั้นต้องไม่ทำร้ายตัวเอง ไม่ทำร้ายคนอื่น และไม่ทำลายสิ่งของ อาจแสดงความโกรธได้โดยกำมือแน่น หายใจเข้าออกลึก ๆ ยาว ๆ ฟังเพลง หามุมสงบ พูดระบาย เป็นต้น
สิ่งสำคัญที่สุดคือ พ่อแม่ ผู้ปกครอง ต้องเป็นตัวอย่างที่ดีให้ลูกในเรื่องความฉลาดทางอารมณ์ เพราะเมื่อผู้ใหญ่สามารถจัดการและแสดงออกทางอารมณ์ได้ดี ก็จะทำให้ลูกก็ความเชื่อถือ และเห็นคำสอนที่เป็นรูปธรรม
